มองปัญหาอย่างท้าท้าย

เป้าหมายหลักของการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ก็คือ การสร้างการเปลี่ยนแปลงเพื่อยกระดับศักยภาพบุคลากร เพื่อสร้างองค์กรให้เข้มแข็ง

​

องค์กรจึงลงทุนพัฒนาคน แต่บ่อยครั้ง ได้ผลไม่คุ้มค่า ไม่เห็นมีการเปลี่ยนแปลงอย่างมีนัยสำคัญเชิงประจักษ์การเปลี่ยนแปลง
ที่เกิดขึ้นก็ฉาบฉวย ไม่ยั่งยืน แต่กลับพบว่า ปัญหาต่างๆ เกิดแล้วเกิดอีก ซ้ำๆ เดิมๆ ทำไมจึงแก้ไม่ตก ไม่จบซักที แต่นับวันจะ
ซับซ้อนและทวีความรุนแรงยิ่งขึ้นทำไมการแก้ปัญหาหนึ่งๆ จึงนำไปสู่อีกปัญหาหนึ่ง ไม่รู้จบ

​

เพราะธรรมชาติของชีวิตคือความสืบเนื่องเชื่อมโยงปัญหาต่างๆ ก็เช่นเดียวกัน มันมีธรรมชาติของการเกิดดับอย่างต่อเนื่อง
ไม่สิ้นสุด ปัญหาจึงไม่มีวันหมด มันจะต้องหมุนวนเวียนกลับมาใหม่ ซ้ำแล้วซ้ำเล่า ปัญหามันจึงไม่อาจห้ามได้ มันต้องเกิด
เพราะมันเป็นธรรมชาติอย่างนั้นเอง

​

ดังนั้น การแก้ปัญหา แก้ยังไงก็ไม่จบ แก้ยังไงก็ไม่หายขาด แต่เพราะเราไม่เข้าใจธรรมชาติของมัน จึงพยายามทำให้ปัญหามัน
สิ้นสุดลงอย่างถาวร แต่เพราะภาวะของการจบลงของปัญหาอย่างถาวรนั้นมันไม่มี

​

ดังนั้น การที่เราตั้งเป้าว่าจะจัดการกับปัญหาใดๆ ให้จบลงอย่างถาวรอย่างเบ็ดเสร็จเด็ดขาดนั้น จึงเป็นเรื่องเข้าใจผิด

​

สิ่งที่เราทำได้ก็เพียงทำความรู้จักกับมัน พัฒนาศักยภาพตนเอง แล้วปรับตัวอย่างยืดหยุ่นให้สอดคล้องกับธรรมชาตินี้เท่านั้น

​

ความท้าทายอีกประการคือ ทุกวันนี้ เรายังขาดความเข้าใจว่าชีวิตคือระบบ

​

มุมมองเชิงระบบคือ การเห็นความจริงว่า ใดๆ คือระบบที่เกิดจากการเชื่อมโยงขององค์ประกอบ ทั้งตัวปัญหาและทางออกของปัญหาต่างก็คือระบบ ความท้าทายจึงอยู่ที่ว่า แล้วอะไรคือองค์ประกอบขององค์กร แล้วองค์ประกอบเหล่านั้นเชื่อมโยงกัน
อย่างไร ถึงได้ปรากฏออกมาเป็นประเด็นความท้าทายในแต่ละระดับของมัน แล้วเราจะปรับองค์ประกอบและการเชื่อมโยงนั้น
อย่างไร จึงจะแก้ปัญหาได้อย่างยั่งยืน

​

ยิ่งไปกว่านั้น ปัญหาใดๆ มันไม่เคยมาเดี่ยวๆ แต่มันทับซ้อนกันอย่างเป็นร่างแห ปัญหาต่างๆ มันจึงเป็นระบบซ้อนระบบ
ปัญหาทับซ้อนปัญหา วิกฤตซ้อนวิกฤต ทุกปัญหาจึงปรากฏอยู่ในลักษณะเชิงซ้อนที่เชื่อมโยงสัมพันธ์กัน ทั้งในระดับเดียวกับมัน และระดับที่เล็กกว่าและใหญ่กว่าและนี่คือความท้าทายของการมองปัญหาและการแก้ปัญหาที่แท้จริง